niedziela, 31 stycznia 2016

1 Dział – planety – 5.Jowisz:


      Info ogólne:
Jowisz jest największą planetą Układu Słonecznego. Pod względem odległości od Słońca jest 5. Średnia prędkość orbitalna planety wynosi ok.13 km/s. W perygeum  - 740.7 mln km, a w aphelium prawie 820 mln km od Słońca. Okrąża Słońce w ciągu ok. 12 lat ziemskich. Średnica Jowisza wynosi ok. 143 000 km (11.2 Ziemi), pole pow. to ok. 62 mld km kwadratowych, (120.5 Ziemi). Ma objętość 1 425 bln km sześciennych (1 321 Ziemi) i masę 1 900 kwadrylionów ( 1 kwadrylion to 1 i 24 zera) kg (320 Ziem) co daje śr. gęstość ok. 1.3g/cm sześcienny. Jowisz ma niską temp pow. ok – 130*C. Jowisz ma masę 2.5 razy większą niż masa wszystkich pozostałych planet!

     Atmosfera:
Jowisz ma jak każda planeta gazowa w Układzie Słonecznym grubą atmosferę. Nie posiada on stałej powierzchni i za początek jego atmosfery uznaje się miejsce gdzie ciśnienie wynosi 10 barów, czyli 10 razy większe niż na Ziemi. Ma największą atmosferę z planet Układu Słonecznego mającą ponad 5 000 km wysokości. %skład gazów atmosfery to około 88–92% wodoru i 8–12% helu (około 1% atmosfery stanowią metan, woda i amoniak).     
 
     Budowa:
Za model budowy wewnętrznej Jowisza uznaje się że ma skaliste jądro otoczonego dziwną substancją nie osiągalną na Ziemi tzw. wodór metaliczny czyli wodór który przewodzi prąd elektryczny. Najbardziej zewnętrzna warstwa to atmosfera złożona gł. z wodoru.

     Księżyce
Jowisz ma ponad 60 księżycy, najwięcej w Układzie Słonecznym(ok. 67). 4 największe zwane księżycami galileuszowymi”, które odkrył Galileusz w roku 1610 (prawdopodobnie pierwsze odkrycie dokonane za pomocą teleskopu). Są to : Ganimedes, Lo, Europa i Callisto. Ganimedes jest największym księżycem w Układzie Słonecznym, większym nawet od Merkurego.  Lo charakteryzuje się największą aktywnością geologiczną, ma wieke czynnych wulkanów. Europa jest „wodnym księżycem” posiada bowiem pod lodową skorupą 2 do 3 razy więcej wody niż Ziemia! Callisto ma najwięcej kraterów z księżyców Układu Słonecznego.
     Obserwacje:
Jowisz w maksimum swojej aktywności jest 4 pod względem jasności na niebie, po Słońcu, Księżycu i Wenus. Czasem jednak Mars jest jaśniejszy od Jowisza gdyż odległości od ziemi tych planet się zmieniają w czasie. Jowisz jest widoczny gołym okiem na nocnym niebie.
     Pochodzenie nazwy i odkrycie planety:
Jowisz był znany już w starożytności. Rzymianie nazwali planetę na cześć najważniejszego bóstwa swojej mitologiiJowisza.
     Ciekawostka:
Ciekawostką dotyczącą Jowisza, jest to że prawdopodobnie dzięki niemu z pasa planetoid nie powstała 5 planeta wewnętrzna, tylko pozostała wstęga różnej wielkości skał. Planety wewnętrzne powstawały przez łączenie się ze sobą najpierw drobinek pyłu potem coraz większych skał. Planety zewnętrzne w tym Jowisz powstały znacznie szybciej i mogły „używać” swojej wielkiej grawitacji. Gdy w pasie wokół Słońca od orbity Merkurego do Marsa asteroidy się łączyły z małą prędkością, grawitacja Jowisza rozpędzała obiekty z okolic pasa planetoid do takich prędkości że zamiast się łączyć zderzały się i rozbijały nie mając szans na połączenie się w planetę. Więcej o powstaniu planet opisze w następnych postach.
Dziękuje J

sobota, 30 stycznia 2016

1 Dział – planety – 4.Mars:




 



























     Info ogólne:
Mars jest 7 pod względem wielkości planetą Układu Słonecznego i 4 pod względem odległości od Słońca. Średnia prędkość orbitalna planety wynosi ok.24 km/s. W perygeum  - 206,6 mln km, a w aphelium prawie 250 mln km od Słońca krąży. Okrąża Słońce w ciągu ok. 690 dni. Średnica Marsa wynosi ok. 6 800 km (ok. połowy Ziemi, nieco więcej), pole pow. to ok. 144 mln km kwadratowych, (0.3 Ziemi). Ma objętość 0.16 mld km sześciennych (0.15 Ziemi) i masę 0.6 kwadrylionów ( 1 kwadrylion to 1 i 24 zera) kg (0.1 Ziem) co daje śr. gęstość ok. 3.9g/cm sześcienny. Na Marsie występuje niska temperatura śr. ok – 63*C. Minimalna  temperatura jego powierzchni to -140*C, a maksymalna nie przekracza 20*C.
 













        Atmosfera:
Atmosfera Marsa jest bardzo cienka, a w zasadzie są to tylko resztki dawnej marsjańskiej atmosfery. Ciśnienie atmosferyczne atmosfery Marsa to 7 milibarów czyli mniej niż 1 % ziemskiego (ok. 0.7). dominuje tam dwutlenek węgla ok. 95,3% reszta to gł. azot – 2.7%  i argon 1.6%. Resztę 0.4% stanowią inne gazy w tym 0.15% tlenu oraz 0.03% pary wodnej.
       
     Budowa:
Pod względem budowy Mars jest bardzo podobny do Ziemi. Składa się z 3 gł. warstw( nie licząc atmosfery) jądra, płaszczu i skorupy. Przypuszcza się że jego budowa jądra to : jest zbudowane z żelaza oraz siarczki żelaza. Ma promień ok. 1 700 km; brak pola magnetycznego może świadczyć o tym że jego jądro  ma małą ilość żelaza, a większość to siarka. Kamienny płaszcz : jest płynno-skalny zbudowany z krzemianów żelaza i magnezu. Ma grubość około 1660 km. Kamienna skorupa : Mars ma dość cienką skorupę o grubości ok 30 km. Powierzchnia ma intensywną czerwoną barwę. Jest to związane z występowaniem na powierzchni planety tlenku żelaza. Mars posiada największe łańcuchy górskie oraz kaniony w całym Układzie Słonecznym. Największą górą jest wygasły wulkan – Olympus Mons o wysokości ok. 21.3 km (Himalaje mają „tylko” 8.8 km). Średnica wulkanu wynosi około 550 km więc jakby się wspinać na niego to nawet byśmy nie zauważyli że się wspinamy tak jest długi. Na szczycie ma krater o średnicy ok 80 km.
     Księżyce
Mars posiada 2 księżyce – Fobos i Deimos. „Oba zostały odkryte w 1877 roku przez Asapha Halla. Ich nazwy pochodzą od imion synów greckiego boga wojny Aresa, Fobosa (jego imię znaczy „strach”) i Dejmosa („trwoga”), którzy w mitologii greckiej towarzyszyli ojcu w bitwach. Odpowiednikiem Aresa w mitologii Rzymian był Mars”. Oba księżyce są małe i mają nieregularny kształt. Fobos ma kształt ziemniaka a Deimos to ciężko powiedzieć. Księżyce mogły zostać przechwycone siłą grawitacji Marsa z pasa planetoid albo powstały z wyrzuconych szczątek Marsa podczas upadku w niego asteroidy czy komety.
     Obserwacje:
Marsa można dostrzec gołym okiem na nocnym niebie.
     Pochodzenie nazwy i odkrycie planety:
Planeta została odkryta w starożytności. „Nazwa planety pochodzi od imienia rzymskiego boga wojny – Marsa. Zawdzięcza ją swej barwie, która przy obserwacji z Ziemi wydaje się rdzawo-czerwona i kojarzyła się starożytnym z pożogą wojenną”.
 
      Ciekawostka:
Mars kiedyś miał wodę, grubą atmosferę i pole magnetyczne. Być może nawet życie się rozwijało na planecie. To jest tylko teoria ale być może na marsie pierwotnie pojawiło się życie a potem zostało „przeniesione” na Ziemię. W jaki sposób? Na początku Mars miał idealne warunki do życia i przyjmijmy że rzeczywiście się tam pojawiło. Potem (to już jest bardzo prawdopodobne że było takie zderzenie) Mars „przeżył” potężne uderzenie asteroidy czy komety, tak wielkie że zniszczyło to jego pole magnetyczne i promieniowanie słoneczne bombardowało atmosferę tak że ją niemal zdmuchnęło w dość krótkim okresie czasu. Takie zderzenie wyrzuciło w przestrzeń kosmiczną skały powierzchni Marsa. Jeśli na Marsie wtedy były bakterie to mogły by zostać wyrzucone wraz ze skałami. Pewne skały spadły na Ziemnie. Może były tam marsjańskie bakterie i na Ziemi już mogły się rozwijać. Pewne eksperymenty potwierdziły że bakterie mogły przetrwać taką podróż i upadek wraz ze skałą. To jest teoria dość prawdopodobna ale nie potwierdzona. Prawie na 100% pewne jest że Mars przeżył tak potężne uderzenie że zniszczyło to jego pole magnetyczne a potem promieniowanie kosmiczne i słoneczne zdmuchnęło jego atmosferę.
Dziękuje :)






sobota, 23 stycznia 2016

1 Dział - planety - 3.Ziemia


 








     Info ogólne:
Ziemia jest 5 pod względem wielkości planetą Układu Słonecznego i 3 pod względem odległości od Słońca. Średnia prędkość orbitalna planety wynosi ok.30 km/s. W perygeum  - 147 mln km, a w aphelium 152 mln km od Słońca. Okrąża Słońce w ciągu ok. 365 dni. Średnica Ziemi wynosi ok.12.7 km, pole pow. to ok. 510 mln km kwadratowych. Ma objętość 1 mld km sześciennych i masę 6 kwadrylionów ( 1 kwadrylion to 1 i 24 zera) kg co daje śr. gęstość ok. 5,5g/cm sześcienny i jest to największa gęstość w Układzie Słonecznym. Ziemia jest dla nas przyjaznym środowiskiem z średnią temp. 15*C.
     Atmosfera:
Ziemia ma dość grubą przezroczystą atmosferę podzieloną na 5 warstw. Od powierzchni do od 10 do 14 km jest troposfera. W niej jest najwięcej tlenu i tu jest największe ciśnienie. Na krańcu jej występuje warstwa ozonowa która chroni nas przed promieniowaniem ze Słońca gamma, rendgenowskim oraz znaczną część promieniowania UV. Dalej mamy stratosferę która rozciąga się do ok 50 km. Dalej mamy mezosferę, która ma kilkaset km grubości. Dalej rozciąga się termosfera w której występuje bardzo wysoka temp. Dalej jest już ostatnia warstwa zwana egzosferą. Trudno jest określić dokąd ona sięga ponieważ stopniowo zanika w przestrzeń kosmiczną. Niewątpliwie ciśnienie jest na poziomie ok 1010 hektopaskali czyli inaczej 1 bara. Skład % gazów jest dość prosty. 78% stanowi azot potem 21% jest tlenu. Innych gazów jest ok 1 %, z czego gł. stanowi argon. Dwutlenku węgla jest ok. 0.04 %.
   




    Budowa:
Ziemia ma typową budowę planet skalistych inaczej wewnętrznych, podobnie jak i Merkury, Wenus i Mars. Pod skalną skorupą o grubości ok. 10 km ma gruby płaszcz i płynne jądro zewnętrzne oraz stałe jądro wewnętrzne. Płynne jądro zewnętrzne generuje pole magnetyczne, które chroni nas przed promieniowaniem słonecznym. Pole magnetyczne to inaczej magnetosfera. Ziemia jest jedyną planetą skalistą Układu Słonecznego mającą pole magnetyczne (tzn. np. Mars też ma ale jest tak bardzo słabe że prawie go nie ma czyli się nie liczy), natomiast planety zewnętrzne tzw. gazowe olbrzymy w Układzie Słonecznym wszystkie mają.
   

 






      Księżyce:
Ziemia ma jednego naturalnego satelitę, który nazywa się Księżyc. Okrąża on naszą planetę, podobnie jak Ziemia Słońce, w ciągu ok miesiąca po eliptycznej orbicie w średniej odległości ok. 400 000 km. Według danych NASA na Księżycu istnieje woda. Nie posiada on atmosfery. Jest nazywany też srebrnym globem ze względu na to że jest srebrny. Posiada wiele kraterów uderzeniowych głównie z okresu wielkiego bombardowania o którym napisze jeszcze. Co ciekawe Ziemia „miała” nawet 10 razy więcej uderzeń niż Księżyc. Czemu więc nie widzimy ich? Na Ziemi jest atmosfera występuje erozja która „ukryła” je przed nami.
      








     Ciekawostka:
Ciekawostka dotycząca Ziemi. Z pewnością jest to fakt że to jest jedyna nam znana planeta gdzie istnieje życie, ale to każdy wie. Ale czy każdy wie czemu? Można powiedzieć że to dzięki temu że jest położona w ekosferze Słońca, ale domyślam się że nie wszyscy będą to rozumieć. Wyjaśnię więc co to jest ekosfera lub inaczej strefa złotowłosej. Teraz zastanówmy się co sprawia że możemy żyć na Ziemi? Istnieje tu wiele czynników : odpowiednia temp, ruch płyt tektonicznych, ale jest też coś bez czego życie by nie powstało. Zapewne się już domyślacie że chodzi o wodę. Ale co to ma wspólnego z ekosferą? Może wyjaśnię to na podstawie położenia 3 planet Układu Słonecznego : Wenus, Ziemi i Marsa. Jak wiemy na Wenus jest bardzo wysoka temp i woda w stanie ciekłym nie może przetrwać. Na Marsie jest za zimno i woda w stanie ciekłym szybko zamarzła. Na Ziemi jest odpowiednia temp by woda w stanie ciekłym występowała. Wniosek? Ekosfera jest to strefa wokół gwiazdy w której na planecie występuje woda w stanie ciekłym. Dla Słońca ekosfera wprawdzie zachacza też o Marsa i Wenus ale są na jej skraju i życie nie powstało. Ziemia jest niemal w centrum ekosfery i dlatego dociera do nas tyle ciepła by woda występowała w stanie ciekłym. A gdzie woda tam może być i życie. Może bo wcale nie musi ale raczej powstanie w takich warunkach. Chodzi mi o mikroorganizmy, na ziemni życie się od nich zaczęło. Jak woda znalazła się jednak na Ziemi? Wysoce prawdopodobne że przybyła do nas z asteroidami i kometami w okresie powstawania planet w okresie wielkiego bombardowania o którym napisze w późniejszym poście. Jeszcze muszę dopowiedzieć że wszystkie gwiazdy posiadają swoją ekosferę dla planet, jednak są nieco inne. To zależy od wielu czynników zwłaszcza masa, od której wprawdzie zależy temp. i wiele innych czynników ale już nie będę wchodził w szczegóły bo to ma być post o Ziemi nie o gwiazdach. Na gwiazdy przyjdzie czas.
Na dziś to tyle dziękuje i zapraszam J jak by coś było niejasne piszcie w komentarzach chętnie wyjaśnie, mile widziana jest też propozycja tematu, pozdrawiam :)