wtorek, 27 września 2016

3 dział – ciała niebieskie – 3.2 gromady, ściany i włókna galaktyk:

Gwiazdy łączą się ze sobą tworząc galaktyki. Te z kolei również łączą się ze sobą i tworzą gromady galaktyk. Itd. aż dojdziemy do superścian galaktyk. Zapraszam na opis struktur dalszych niż galaktyki :)

·       Gromady galaktyk:
Galaktyki łączą się ze sobą grawitacyjnie i razem tworzą większe struktury, które nazywamy gromadami galaktyk. Nasza Galaktyka należy do gromady galaktyk zwanej grupą lokalną. Największą galaktyką w tejże gromadzie jest M31 znana bardziej jako Andromeda. Za jakieś 4.5 mld lat zderzy się z Drogą Mleczną i z obu galaktyk powstanie jedna większa galaktyka nieregularna.

·        

   
     Supergromady galaktyk:
Gromady galaktyk wchodzą w skład większych struktur znanych jako supergromady. I tak nasza gromada lokalna wchodzi w skład supergromady lokalnej lub inaczej supergromady w pannie.

·   







           W włókna i ściany galaktyk:
W skład ścian galaktyk wchodzą supergromady galaktyk. Tego typu struktury są naprawdę bardzo duże i gdybyśmy zrobili mapę ściany galaktyki byłyby ledwo widoczne. Co najwyżej były by widoczne jako pkt. Można także wyróżnić włókno galaktyczne, składające się z mniejszych struktur gromad i supergromad galaktyk i "wypełnia" pustą przestrzeń między ścianami.

·        Superściany galaktyk:
To największe struktury obserwowane we wszechświecie. Składają się z mniejszych elementów. Największa znana superściana ma ponad 1 mld lat świetlnych wielkości. Widzialny wszechświat jest jakieś 10 razy większy. To naprawdę ogromne struktury i na ich mapach zauważylibyśmy jasne punktu, które nie były by galaktykami ani gwiazdami lecz innymi grupami galaktyk.

            Struktury we wszechświecie przypominają gigantyczną matrioszkę. W superścianach możemy dostrzec ściany potem supergromady, gromady i same galaktyki. W galaktykach z kolei są gwiazdy. Wokół gwiazd krążą planety i to właśnie z niej (i orbity okołoziemskiej) obserwujemy cały znany widoczny wszechświat. Jest on ze swoimi strukturami bardzo podobny do tego co znamy, ale to tylko część prawdy. Jeżeli chodzi o zasady działania jego, możemy się nieźle zdziwić. Ale zostawiając to, będzie to tematem innych postów, to hierarchia struktur jest bardzo prosta. W tym krótkim poście mam nadzieje wyjaśnienia mniej więcej jak to wygląda.

Dziękuje serdecznie za przeczytanie i oczywiście zapraszam na kolejne posty :)

piątek, 23 września 2016

3 dział – ciała niebieskie – 3.1 galaktyka:

Wszechświat jest pełen gwiazd. Nie są one jednak rozmieszczone losowo. Tworzą struktury zwane galaktykami.

Powstanie galaktyk:
Galaktyki najprawdopodobniej są skutkiem niewielkich zaburzeń gęstości materii w bardzo młodym wszechświecie. W pewnych miejscach gęstość materii była minimalnie większa i zaczęła przyciągać sąsiadującą materie. Z czasem z tych obłoków zaczęły powstawać gwiazdy, które zaczęły rozświetlać wszechświat. Były one związane jednak z innymi podobnymi obiektami wokół. Wszechświat się rozszerzał i większość zaburzeń oddalały się od siebie. Dzięki temu mamy galaktyki w morzu pustej przestrzeni tzw. próżni (nie jest jednak ona całkowicie pozbawiona materii).

Rodzaje galaktyk:
Galaktyki różnią się od siebie rozmiarami, gwiazdami ale również mogą istnieć pewne różnice w ich kształcie. Nasza Galaktyka Droga Mleczna jest galaktyką spiralną posiadającą spiralne ramiona. Jest to dysk z widocznym wybrzuszeniem na środku, to tzw. halo galaktyczne. Istnieją także inne typy galaktyk. Mamy więc galaktyki eliptyczne, które nie mają spiralnych ramion. Istnieją tez galaktyki nieregularne, które nie maja regularnego kształtu oraz niezwykle rzadko spotykane galaktyki pierścieniowe, które zazwyczaj zalicza się do galaktyk spiralnych.

Prawo Hubble’a:
Prawie wszystkie galaktyki oddalają się od siebie. Wiemy to na podstawie ich widma. Jeżeli źródło fali zbliża się do obserwatora mamy przesunięcie ku fioletowi, natomiast gdy oddala się fale nieco się rozciągają powodując przesunięcie ku czerwieni. W widmach większości galaktyk widzimy przesunięcie ku czerwieni. Im dalej galaktyka znajduje się od nas tym galaktyka się od nas szybciej oddala. Szybkość oddalania się galaktyki (każdej od każdej) jest wprost proporcjonalny do odległości. To jest prawo Hubble’a: galaktyki oddalają się od siebie (oprócz pewnych wyjątków) a szybkośc jest wprost proporcjonalna do odległości. Galaktyka odległa od nas 2 razy dalej niż inna będzie się od nas oddalać (lub my od niej) 2 razy szybciej niż ta bliższa. Są jednak wyjątki i to my jesteśmy jednym z nich.

M31:
M31 jest spiralną galaktyką podobnej do Drogi Mlecznej. Jest od niej jakieś 2 razy większa. Oddalona jest o 2.5 mln lat świetlnych. Jej bardziej znana nazwa to Andromeda. Zderzenie jest niemal nieuniknione (jest pewne prawdopodobieństwo że do niego nie dojdzie ale nic na to nie wskazuje,  inaczej wszystko wskazuje na to, że do zderzenia dojdzie) i zdarzy się za 4-5 mld lat. Mniej więcej pokrywa się to z okresem przekształcenia się Słońca w czerwonego olbrzyma. Zderzenie będzie trwało bardzo długo bo tysiące lat. Wiele gwiazd wybuchnie ale powstaną nowe gwiazdy a te jako późniejsze gwiazdy mają więcej metali takich jak węgiel oraz tlen – ziarna nowego życia (w astronomii wszystko poza wodorem i helem jest metalem). Zderzenia gwiazd raczej się nie będą zdarzać bo gwiazdy dzielą bardzo duże odległości wyrażane w latach świetlnych ( 1 rok świetlny to ok 9.5 bln km). Potem nie będzie już Drogi Mlecznej ani Andromedy. Powstanie nowa galaktyka eliptyczna. To co się stanie z Ziemią jest nie do przewidzenia. Może zostać zepchana na Słońce (lub inną gwiazdę) albo wyrzucona gdzieś w przestrzeń międzygwiezdną…nikt nie może tego stwierdzić. 

czwartek, 1 września 2016

3 dział – ciała niebieskie – 2.4 kwazar:

Kwazary są bardzo dużym i potężnym źródłem nieustannego promieniowania elektromagnetycznego. Bardzo przypominają gwiazdę, ale w rzeczywistości jest to rodzaj aktywnej galaktyki. Są obiektami gwiazdopodobnymi.
Kwazary zazwyczaj odkrywa się w odległości 10 mld lat świetlnych. Powstawały niedługo po wielkim wybuchu. Najmłodszy znany kwazar powstał jakieś 770 mln lat po wielkim wybuchu. Badanie tych obiektów sprawia że badamy także bardzo młody wszechświat. Ich światło zostało wyemitowane miliardy lat temu i dziś widzimy je takie jakie były miliardy lat temu.

Kwazary są bardzo odległe a widać je tak bardzo wyraźnie jak gwiazdy. Muszą one emitować ogromne ilości promieniowania. Pochodzi ona z okolic masywnej czarnej dziury aktywnej galaktyki. Pochłaniając gaz rozgrzewa go, że ten zaczyna świecić. Aktywna galaktyka ma go bardzo dużo. Jednak są to ograniczone zasoby. Masa czarnej dziury cały czas rośnie kosztem dostępnej materii, której w końcu zabraknie. Po wyczerpaniu się materii pozostaje tylko masywna czarna dziura, która nie wykazuje już tak wielkiej aktywności.