Wszechświat jest pełen gwiazd. Nie są one jednak
rozmieszczone losowo. Tworzą struktury zwane galaktykami.
Powstanie galaktyk:
Galaktyki najprawdopodobniej są skutkiem niewielkich zaburzeń
gęstości materii w bardzo młodym wszechświecie. W pewnych miejscach gęstość
materii była minimalnie większa i zaczęła przyciągać sąsiadującą materie. Z
czasem z tych obłoków zaczęły powstawać gwiazdy, które zaczęły rozświetlać
wszechświat. Były one związane jednak z innymi podobnymi obiektami wokół.
Wszechświat się rozszerzał i większość zaburzeń oddalały się od siebie. Dzięki
temu mamy galaktyki w morzu pustej przestrzeni tzw. próżni (nie jest jednak ona
całkowicie pozbawiona materii).
Rodzaje galaktyk:
Galaktyki różnią się od siebie rozmiarami, gwiazdami ale
również mogą istnieć pewne różnice w ich kształcie. Nasza Galaktyka Droga
Mleczna jest galaktyką spiralną posiadającą spiralne ramiona. Jest to dysk z
widocznym wybrzuszeniem na środku, to tzw. halo galaktyczne. Istnieją także
inne typy galaktyk. Mamy więc galaktyki eliptyczne, które nie mają spiralnych
ramion. Istnieją tez galaktyki nieregularne, które nie maja regularnego
kształtu oraz niezwykle rzadko spotykane galaktyki pierścieniowe, które
zazwyczaj zalicza się do galaktyk spiralnych.
Prawo Hubble’a:
Prawie wszystkie galaktyki oddalają się od siebie. Wiemy to
na podstawie ich widma. Jeżeli źródło fali zbliża się do obserwatora mamy
przesunięcie ku fioletowi, natomiast gdy oddala się fale nieco się rozciągają
powodując przesunięcie ku czerwieni. W widmach większości galaktyk widzimy
przesunięcie ku czerwieni. Im dalej galaktyka znajduje się od nas tym galaktyka
się od nas szybciej oddala. Szybkość oddalania się galaktyki (każdej od każdej)
jest wprost proporcjonalny do odległości. To jest prawo Hubble’a: galaktyki
oddalają się od siebie (oprócz pewnych wyjątków) a szybkośc jest wprost
proporcjonalna do odległości. Galaktyka odległa od nas 2 razy dalej niż inna
będzie się od nas oddalać (lub my od niej) 2 razy szybciej niż ta bliższa. Są
jednak wyjątki i to my jesteśmy jednym z nich.
M31:
M31 jest spiralną galaktyką podobnej do Drogi Mlecznej. Jest
od niej jakieś 2 razy większa. Oddalona jest o 2.5 mln lat świetlnych. Jej
bardziej znana nazwa to Andromeda. Zderzenie jest niemal nieuniknione (jest
pewne prawdopodobieństwo że do niego nie dojdzie ale nic na to nie
wskazuje, inaczej wszystko wskazuje na
to, że do zderzenia dojdzie) i zdarzy się za 4-5 mld lat. Mniej więcej pokrywa
się to z okresem przekształcenia się Słońca w czerwonego olbrzyma. Zderzenie
będzie trwało bardzo długo bo tysiące lat. Wiele gwiazd wybuchnie ale powstaną
nowe gwiazdy a te jako późniejsze gwiazdy mają więcej metali takich jak węgiel
oraz tlen – ziarna nowego życia (w astronomii wszystko poza wodorem i helem
jest metalem). Zderzenia gwiazd raczej się nie będą zdarzać bo gwiazdy dzielą
bardzo duże odległości wyrażane w latach świetlnych ( 1 rok świetlny to ok 9.5
bln km). Potem nie będzie już Drogi Mlecznej ani Andromedy. Powstanie nowa
galaktyka eliptyczna. To co się stanie z Ziemią jest nie do przewidzenia. Może
zostać zepchana na Słońce (lub inną gwiazdę) albo wyrzucona gdzieś w przestrzeń
międzygwiezdną…nikt nie może tego stwierdzić.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz